ความสำเร็จที่ยั่งยืนของอุตสาหกรรมอาหารแห่งอนาคตในประเทศไทย Sustainable Successes of Thailands Future Food Industry

ความสำเร็จที่ยั่งยืนของอุตสาหกรรมอาหารแห่งอนาคตในประเทศไทย
Sustainable Successes of Thailand’s Future Food Industry

          อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มของประเทศไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายทั้งในด้านทรัพยากรและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม การดำเนินธุรกิจด้วยความยั่งยืนจึงไม่ใช่เป็นเพียงแนวโน้มที่น่าสนใจ แต่เป็นนโยบายที่แต่ละองค์กรต้องกระทำให้เห็นอย่างเป็นรูปธรรม การพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม ‘อาหารแห่งอนาคต’ ถือเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างความสมดุลของทรัพยากรธรรมชาติและสามารถตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งจะช่วยให้ประเทศไทยสามารถก้าวข้ามวิกฤตด้านความมั่นคงทางอาหารและสร้างความยั่งยืนให้กับระบบอาหารได้ในอนาคต

          ด้วยเหตุนี้ กระทรวงเกษตรของสหรัฐอเมริกา (USDA) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ และสถานทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย จึงได้จัดงานเสวนาเชิงลึกในหัวข้อ ‘Thailand Future Food for Sustainability’ เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2567 ที่ผ่านมา ณ โรงแรมเชอราตัน แกรนด์ สุขุมวิท กรุงเทพฯ ซึ่งงานนี้ประสบความสำเร็จและได้รับเสียงตอบรับที่ดีจากผู้เข้าร่วมงานในแวดวงอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มจำนวนมาก โดยการจัดงานในครั้งนี้ได้รับเกียรติจากคุณ Kelly Stange ที่ปรึกษาเอกอัครราชทูตฝ่ายการเกษตร สถานทูตสหรัฐอเมริกา และ ศ.ดร. นิศรา การุณอุทัยศิริ รักษาการรองผู้อำนวยการด้านสนับสนุนการวิจัยและพัฒนา จากศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ กล่าวเปิดงานและต้อนรับผู้เข้าร่วมงานอย่างเป็นทางการ

ความสำเร็จจากการใช้นวัตกรรมการผลิตอาหารแห่งอนาคต
          จากการสร้างเครือข่ายระหว่างนักวิจัย ผู้ประกอบการ และผู้บริโภคของโครงการวิจัย ‘UC Davis Cultivated Meat Consortium’ ในประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งได้มีการพัฒนาเทคโนโลยีชีวภาพของกระบวนการผลิตเนื้อสัตว์เพาะเลี้ยง รวมถึงโปรตีนทางเลือกทั้งจากเชื้อราและพืช สามารถสัมฤทธิ์ผลและขยายการผลิตสู่เชิงพาณิชย์ได้อย่างปลอดภัย อีกทั้งยังตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคอีกด้วย นอกจากนี้ ผู้เชี่ยวชาญจากบริษัทด้านเทคโนโลยีชีวภาพระดับโลก ‘GreenVenus’ ได้มาแบ่งปันเรื่องราวความสำเร็จเกี่ยวกับเทคโนโลยีทางพันธุกรรมและการปรับแต่งพันธุกรรมพืชที่มีความปลอดภัยสูง (Genome Editing) ลดสารก่อภูมิแพ้ในอาหารและลดของเสียในห่วงโซ่อุปทาน

กุญแจสู่การพัฒนาความยั่งยืนของอาหารอนาคตในประเทศไทย
          ภายในงานได้มีการจัดเสวนาเชิงลึกจากผู้เชี่ยวชาญหลากหลายสาขา โดยได้กล่าวถึงโอกาสและความท้าทายของการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีการผลิตอาหารแห่งอนาคต ได้แก่ กระบวนการหมักที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง (Precision Fermentation) ความก้าวหน้าของการผลิตโปรตีนทางเลือก ไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์จากพืช เนื้อสัตว์ที่ผ่านการหมัก และเนื้อสัตว์เพาะเลี้ยง รวมถึงเทคโนโลยีการปรับแต่งจีโนมเพื่อปรับปรุงพันธุ์พืชที่ช่วยเพิ่มผลผลิตและลดการใช้สารเคมี

          นอกจากนั้นได้มีการยกตัวอย่างกรณีความสำเร็จจากการนำนวัตกรรมมาขยายผลสู่เชิงพาณิชย์ อันได้แก่ เทคโนโลยีทางชีวภาพที่สามารถผลิตนมได้โดยที่ไม่ต้องใช้วัวเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์นมได้อย่างหลากหลาย ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพและอาหารทางการแพทย์ที่มีคุณค่าทางโภชนาการอย่างครบถ้วน และนวัตกรรมผลิตภัณฑ์จากโพรไบโอติกส์สายพันธุ์ไทยเพื่อตอบโจทย์สุขภาพภายในของผู้หญิง อีกทั้งยังมีตัวอย่างของการใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบเหลือทิ้งของปลาทูน่าเพื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์มูลค่าสูงอีกด้วย

          งานเสวนาครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของทุกภาคส่วนในการร่วมมือที่จะขับเคลื่อนนวัตกรรมอาหารแห่งอนาคต ด้วยการสร้างโอกาสในการเข้าถึงเครือข่าย งานวิจัย และแหล่งเงินทุนผ่านโครงการเชิงปฏิบัติการจากหน่วยงานต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI) สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) รวมถึงสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาที่มีบทบาทสำคัญในการกำกับดูแลผลิตภัณฑ์ให้มีคุณภาพก่อนจำหน่ายสู่ตลาด อันจะช่วยเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของอุตสาหกรรมอาหารในประเทศไทยต่อไป

          Thailand’s food and beverage industry faces significant challenges related to natural resources and environmental impact. Embracing sustainability is no longer just a growing trend but a critical mission for organizations to visibly and actively pursue. Innovations in “future food” are key to achieving harmony between natural resource preservation and consumer demands, an essential step toward resolving food stability crises and ensuring a sustainable food system for the future.

          To address this, an in-depth “Thailand Future Food for Sustainability” seminar was held on December 3, 2024, at Sheraton Grande Sukhumvit, Bangkok. The event was co-organized by four prominent entities: the U.S. Department of Agriculture (USDA), the Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation, the National Center for Genetic Engineering and Biotechnology (BIOTEC), and the U.S. Embassy in Thailand. The opening ceremony featured speeches by two distinguished figures: Ms. Kelly Stange, Agricultural Counselor of the USDA in Bangkok, and Prof. Dr. Nitsara Karoonuthaisiri, Acting Deputy Executive Director of BIOTEC’s Research and Development Division. The event was successful and received an enthusiastic response from professionals in the food and beverage sector.

Successful Application of Future Food Innovations
          Key highlights of this seminar were the successful applications of future food technologies. For instance, the ‘UC Davis Cultivated Meat Consortium’, the American research project establishing a network of researchers, food entrepreneurs, and consumers, has pioneered biotechnologies for producing cultured meat and plant- or fungus-based alternative proteins. These advancements have evolved to enable safe commercial manufacturing tailored to consumer demands. The expert from GreenVenus, a leading global biotechnology company, shared insights into genetic innovations, reduce allergens, and minimize supply chain waste.

A Key to the Sustainable Development of Thai Future Food
          In the seminar’s panel discussions, experts from various fields explored the potential of future food technologies, including precision fermentation, alternative proteins, plant-based and cultured meats, and genome-editing technologies that enhance agricultural output while reducing chemical usage.

          The discussion showcased thriving commercial implementations, such as biotechnologies producing milk without cows, health products and medical foods rich in comprehensive nutrients, innovative Thai probiotic products supporting women’s health, and high-value products derived from tuna processing waste.

          This informative panel discussion exemplified the collective dedication of all sectors in fostering collaboration and paving the way for groundbreaking future food innovations. It created opportunities to access networks, research, and funding from workshop projects supported by various agencies, including the Board of Investment (BOI), the National Innovation Agency (NIA), the Program Management Unit for Competitiveness (PMUC), and the Thai Food and Drug Administration (Thai FDA), who plays a crucial role in ensuring quality monitoring and product assurance before commercial launch. Together, these efforts will further enhance the competitive edge of Thailand's food industry.