เครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์: สถานการณ์การเติบโตและแนวโน้มตลาดในอนาคต Non-alcohol Beverage: Market Growth and Future Opportunities

เครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์: สถานการณ์การเติบโตและแนวโน้มตลาดในอนาคต
Non-alcohol Beverage: Market Growth and Future Opportunities

By:   ศุภกร กรบุญไตรทศ
Suppakorn Kornboontritos
Industry Researcher
Krungsri Research
Bank of Ayudhya PCL.
krungsri.research@krungsri.com

          แนวโน้มของอุตสาหกรรมเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ทั้งในและต่างประเทศยังคงขยายตัวอย่างต่อเนื่อง ซึ่งคาดการณ์ว่าจะมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 1.5-2.5 ต่อปี ส่งผลให้บริษัทผลิตเครื่องดื่มหลายรายเริ่มหันมาเพิ่มไลน์การผลิตเครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์และออกผลิตภัณฑ์ใหม่เพื่อเติมเต็มช่องว่างทางการตลาดและขยายฐานลูกค้าให้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะเครื่องดื่มเชิงสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นน้ำผลไม้ ชาพร้อมดื่ม เครื่องดื่มชูกำลัง และเครื่องดื่มจากพืช ซึ่งเครื่องดื่มกลุ่มนี้ไม่เพียงตอบสนองต่อความต้องการด้านรสชาติเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงการใส่ใจสุขภาพและวิถีชีวิตของผู้บริโภคในยุคปัจจุบันอีกด้วย

สถานการณ์ของเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ในประเทศไทย
          ปริมาณการจำหน่ายผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มทั้งหมดของประเทศไทยอยู่ที่ 12,112.2 ล้านลิตร ซึ่งคิดเป็นมูลค่ากว่า 14,363.3 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ โดยในปี พ.ศ. 2565 ที่ผ่านมา ปริมาณการจำหน่ายเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์คิดเป็น 9,334.6 ล้านลิตร หรือมูลค่า 5,703.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยผลิตภัณฑ์หลัก ได้แก่ น้ำดื่มและน้ำแร่บรรจุขวด ซึ่งมียอดจำหน่ายรวมกัน 5,008.8 ล้านลิตร (ร้อยละ 53.7) รองลงมาเป็นน้ำอัดลมและโซดา (ร้อยละ 31.1) ชาพร้อมดื่ม (ร้อยละ 4.3) น้ำผลไม้ (ร้อยละ 3.5) เครื่องดื่มชูกำลัง (ร้อยละ 3.2) และเครื่องดื่มอื่นๆ (ร้อยละ 4.2) ตามลำดับ โดยประเทศคู่ค้าหลักสำหรับการส่งออกเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ คือ ประเทศกัมพูชา (ร้อยละ 93) รองลงมาเป็นเวียดนาม (ร้อยละ 16.2) สหรัฐอเมริกา (ร้อยละ 13.1) เมียนมา (ร้อยละ 9.6) และจีน (ร้อยละ 6.6) ปัจจุบัน ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ของประเทศไทยมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น สังเกตได้จากจำนวนโรงงานผลิตเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ที่มีมากถึง
332 แห่ง หรือคิดเป็นร้อยละ 84 ของจำนวนโรงงานผลิตเครื่องดื่มทั้งหมดและส่วนใหญ่กระจายอยู่บริเวณพื้นที่ภาคกลางเป็นหลัก ซึ่งมีการผลิตเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์หลากหลายประเภท โดยกระบวนการผลิตและการตลาดในแต่ละประเภทจะมีความแตกต่างกันไป โดยเฉพาะกลุ่มผู้ผลิตน้ำอัดลมในประเทศไทยมีส่วนแบ่งทางการตลาดรวมกันมากกว่าร้อยละ 98.4 ของมูลค่าตลาดน้ำอัดลมทั้งประเทศ

          เครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ที่สำคัญ ได้แก่ น้ำดื่มบริสุทธิ์และน้ำแร่บรรจุขวด โซดา เครื่องดื่มให้พลังงาน และเครื่องดื่มเกลือแร่ โดยดัชนีการผลิตของผลิตภัณฑ์กลุ่มนี้ในปี พ.ศ. 2565 ปรับตัวเพิ่มขึ้นร้อยละ 0.4 ซึ่งได้รับแรงสนับสนุนหลักมาจากความต้องการที่เพิ่มขึ้นและกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ทยอยฟื้นตัว อย่างไรก็ตามในช่วงต้นปี พ.ศ. 2566 ที่ผ่านมา การผลิตเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ในกลุ่มเครื่องดื่มให้พลังงานและเกลือแร่ รวมถึงเครื่องดื่มรสน้ำผลไม้มีแนวโน้มลดลง เนื่องจากผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มเหล่านี้ใช้น้ำตาลเป็นส่วนผสมหลักและได้รับผลกระทบจากการเพิ่มภาษีน้ำตาล แต่ภาพรวมของการผลิตเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ยังคงทรงตัวและขยายตัวในช่วงร้อยละ 0-0.2

          The non-alcoholic beverage industry has continued growth both domestically and internationally, with projections indicating an average annual growth rate of 1.5-2.5%. This trend has prompted numerous beverage manufacturers to expand their production lines for non-alcoholic drinks and develop new products to cover market gaps and broaden their customer base. Especially functional drinks include fruit juices, ready-to-drink teas, energy drinks, and plant-based beverages. These products not only cater to taste preferences but also reflect the growing health consciousness and lifestyle choices of today’s consumers.

The situation of non-alcoholic beverages in Thailand
          The total volume of beverage sales in Thailand reached 12,112.2 million liters, valued at over USD 14,363.3 million. In 2022, the volume of non-alcoholic beverage sales accounted for 9,334.6 million liters, with a value of USD 5,703.2 million. The most important products are bottled water, which accounted for 53.7% of sales (5.01 billion liters), followed in importance by carbonated drinks and soda (31.1%), ready-to-drink tea (4.3%), fruit juices (3.5%), energy drinks (3.2%), and other products (4.2%). Cambodia emerged as the largest trading partner for non-alcoholic beverages, accounting for 93% of total export volume.  Other significant markets included Vietnam (16.2%), the United States (13.1%), Myanmar (9.6%), and China (6.6%). Currently, the non-alcoholic beverage industry in Thailand features a large number of operators, evident from the 332 sites dedicated to non-alcoholic beverages, representing 84% of all beverage production plants. These facilities are concentrated in the central region and produce a diverse range of products. The production and market dynamics vary across different segments, particularly in carbonated drinks, which hold a market share exceeding 98.4% of the total market value for carbonated beverages.

           Non-alcoholic beverages often consumed in Thailand include purified water, bottled mineral water, soda, energy drinks, and electrolyte drinks. In 2022, the production index for these products increased by 0.4%, driven by rising demand and gradual economic recovery. However, at the beginning of 2023, there was a noticeable decline in the production of energy drinks, electrolyte drinks, and fruit-flavored beverages, which are significantly affected by the new sugar tax due to their high sugar content. Despite these challenges, the overall production of non-alcoholic beverages remains stable, with growth projected within the range of 0%-0.2%.