จากงานวิจัยสู่การพัฒนาเครื่องดื่มฟังก์ชันผสมถั่งเช่าสีทองที่เปี่ยมไปด้วยคุณประโยชน์ต่อร่างกาย From Research to Development of Golden Cordyceps Functional Beverages for Health

จากงานวิจัยสู่การพัฒนาเครื่องดื่มฟังก์ชันผสมถั่งเช่าสีทองที่เปี่ยมไปด้วยคุณประโยชน์ต่อร่างกาย
From Research to Development of Golden Cordyceps Functional Beverages for Health

By:   ดร. ปฐมาวรรณ ฉิมมา
Pattamawan Chimma, Ph.D.
Head of Research and Innovation Group
Oriental Herbs and Medicinal Mushrooms (OHMM)
Faculty of Medicine, Siriraj Hospital
Mahidol University
pattamawan.chi@mahidol.ac.th

“ดื่มก่อนป่วย” คำกล่าวนี้เป็นที่รู้จักในครอบครัวของชาวจีนที่ทุกต้นฤดูหนาวจะดื่มชา “ถั่งเช่า” เพื่อเตรียมความพร้อมร่างกายสำหรับสภาพอากาศที่หนาวเย็นและโรคหวัดที่กำลังจะมาเยือน

ความเป็นมาของถั่งเช่า
     ถั่งเช่าเป็นเห็ดชนิดหนึ่งที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน โดยถั่งเช่าที่ได้รับความนิยมและมีราคาสูงจะพบได้บนเทือกเขาทิเบตและเทือกเขาหิมาลัยในพื้นที่ที่มีหิมะปกคลุมในช่วงฤดูหนาวและทุ่งหญ้าในช่วงฤดูร้อน จนมีคำกล่าวที่สามารถใช้นิยามเห็ดชนิดนี้ว่า “หนาวเป็นหนอน ร้อนเป็นหญ้า” หรือเป็นที่รู้จักกันในภาษาจีนว่า DongChongXiaCao ซึ่งเป็นคำเรียกตามลักษณะปรากฎซึ่งเป็นส่วนของเห็ดที่งอกออกมาจากตัวหนอนที่แห้งแล้ว และขุดพบได้ในทุ่งหญ้าหน้าร้อนในพื้นที่เหนือระดับน้ำทะเล 10,000-15,000 ฟุต โดยถั่งเช่าชนิดนี้มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Ophiocordyceps sinensis ซึ่งเปลี่ยนจากชื่อเดิม คือ Cordyceps sinensis ที่มีหลักฐานการใช้จากรูปแบบอาหารเป็นยาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ตั้ง ในระหว่างปี พ.ศ. 1161-1450 โดยเรียกชื่อสามัญตามแหล่งกำเนิดที่พบ เช่น หากพบที่เทือกเขาทิเบตจะเรียกว่า ถั่งเช่าทิเบต หากพบที่ภูฏาน เรียกว่า ถั่งเช่าภูฏาน หรือถั่งเช่าหิมาลัยซึ่งชื่อนี้จะใช้เรียกสำหรับประเทศอินเดีย เนปาล และปากีสถาน

ถั่งเช่าสีทองกับคุณประโยชน์ที่หลากหลาย
     ถั่งเช่าสีทอง เป็นถั่งเช่าอีกชนิดหนึ่งที่มีชื่อเรียกตามลักษณะปรากฏที่มีกิ่งก้านเป็นสีส้มหรือสีเหลืองทอง ซึ่งมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cordyceps militaris ในประเทศจีน ซึ่งจะถูกเรียกว่า BeiChongCao หรือ North DongChongXiaCao ที่หมายถึงถั่งเช่าจากทางเหนือซึ่งพบได้ในสภาพภูมิอากาศที่เย็นและบริเวณพื้นที่ราบที่มีพุ่มไม้ตระกูลเบอร์รี ซึ่งอยู่เหนือระดับน้ำทะเลประมาณ 300 ฟุต โดยมีประวัติศาสตร์การนำมาใช้เป็นอาหารเพื่อสุขภาพมาอย่างยาวนานในประเทศจีน ไต้หวัน ญี่ปุ่น และเกาหลี โดยปัจจุบัน ถั่งเช่าชนิดนี้เป็นที่นิยมในตลาดอาหารฟังก์ชันของประเทศสหรัฐอเมริการวมถึงในยุโรป ด้วยความพิเศษของสารคอร์ไดเซปิน (Cordycepin) ซึ่งเป็นสารที่พบได้เฉพาะในเห็ดตระกูลคอร์ไดเซปส์ ซึ่งมีคุณสมบัติที่ช่วยต้านการอักเสบ การเกิดมะเร็ง และการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัส รวมไปถึงการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน และจากการระบาดของโรคโควิด-19 ที่ผ่านมา พบว่าสารสกัดถั่งเช่าสีทองสามารถช่วยลดการอักเสบในผู้ป่วยโรคโควิด-19 ได้

“Drink before falling ill” is a popular saying known to many Chinese families, who will, upon the advent of winter, drink “cordyceps” tea to prepare their bodies to more efficiently handle the approaching cold and flu season. 

History of Cordyceps
     Cordyceps is a type of fungus with a long-standing history. Expensive and popular cordyceps are found in the Tibetan and Himalayan mountain ranges, which are interchangeably covered with winter snow and summer prairies each year, hence a Chinese saying that goes, ‘Winter worm, summer grass’ (dōng chóng xià cǎo), which refers to the physical appearance of a mushroom that sprouts from dried worms found buried in the soils of summertime grass meadows at the altitude of 3,000-4,500 meters above sea level. The scientific name of this cordyceps variant is Ophiocordyceps sinensis, formerly known as Cordyceps sinensis. There is evidence indicating its usage as medicinal food since the Tang dynasty, from 618-907 AD. Its names vary according to the places of origin: Tibetan, Bhutanese, and Himalayan cordyceps are respectively named after Tibet, Bhutan, and Himalayan regions that encompass India, Nepal, and Pakistan.

Golden Cordyceps and its Wide-ranging Benefits
     Golden cordyceps, scientifically known as Cordyceps militaris, derived its name from the orange or golden yellow branches. In China, it is called BeiChongCao, North dōng chóng xià cǎo, or the northern cordyceps because it can be found in the northern China where cold climate dominates or in plains where berry bushes abound, all of which must be at the minimum altitude of 300 feet above sea level. Golden cordyceps has an extensive history of application as food for health in China, Taiwan, Japan, and Korea. Today it enjoys high popularity in the European and American functional food markets thanks to the main active substance called cordycepin, which can only be found in cordyceps-family mushrooms. Cordycepin has several inhibiting properties that work against inflammation, formation of cancer, and spread of viruses. It can enhance the immune system as well. In the recent outbreak of COVID-19, golden cordyceps extracts were found to successfully help reduce inflammation in COVID-19 patients.